Η ιστορική μάχη της Κρήτης σταθμός στην έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου

Τα σχόλια των ιστορικών του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και πρώτα των Ελλήνων

«Η Μάχη και η Εθνική Αντίσταση της Κρήτης, είναι ένας από τους σταθμούς μίας μακραίωνης πορείας αγώνων, θυσιών και ολοκαυτομάτων και με την ευκαιρία των εορτασμών για την 70η επέτειο της Μάχης της Κρήτης ευχόμεθα ως εφημερίδα, να καθιερωθεί ως Εθνική Εορτή όλων των Ελλήνων, γιατί στη Μάχη της Κρήτης οι ηρωικοί υπερασπιστές του νησιού άοπλοι και χωρίς την καθοδήγηση κανενός έδωσαν στον εισβολέα απάντηση ανάλογη με εκείνη του Λεωνίδα: Μολών Λαβέ!».

«Η Μάχη της Κρήτης είναι ένας από τους σημαντικότερους σταθμούς στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και αποτελεί σύμβολο ηρωισμούκαι αυτοθυσίας στην ιστορία των λαών».

«Η Μάχη της Κρήτης αντέστρεψε τη χρονολογική σειρά των σχεδίων του γερμανικού επιτελείου και επέφερε ριζική μεταβολή στις εκστρατείες και ιδίως στην πορεία όλου του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου».

«Η ένδοξη μάχη καθυστέρησε την εκστρατεία κατά της Ρωσίας που είχε προγραμματιστεί για τις 18 Μαίου 1941 και έδωσε τη δυνατότητα στους Ρώσους να κερδίσουν χρόνο, για να αμυνθούν στον ρωσο-γερμανικό πόλεμο (επιχείρηση Barbarosa) που αντί στα μέσα Μαιου άρχισε στις 22 Ιουνίου 1941, με αποτέλεσμα τελικά ο Χίτλερ να χάσει τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και οι στρατηγοί του να συνθηκολογήσουν στις 9 Μαιου 1945».  

«Όλοι οι ιστορικοί συγγραφείς της Μάχης της Κρήτης γράψανε ότι οι ντόπιοι Κρητικοί (άοπλοι γιατί τα όπλα τους τα πήρε η κυβέρνηση Μεταξά και χωρίς χαρακτηριστικές στολές πολιτοφυλάκων) με τα γεωργικά τους εργαλεία μόνο, πολέμησαν τους 10.000 επίλεκτους εισβολείς αλεξιπτωτιστές του Χίτλερ ηρωικά στο πλευρό των συμμάχων τους στην Κρήτη, Βρετανούς, Νεοζηλανδούς, Αυστραλούς και ελάχιστους νεοσύλλεκτους Έλληνες στρατιώτες, Ευέλπιδες, λιμενικούς και χωροφύλακες μ’ ελάχιστα όλοι τους όπλα και πολεμοφόδια και αντιστάθηκαν ηρωικά αλλά ηττήθηκαν. Όμως αυτή ήταν μια πύρρειος νίκη για τους Γερμανούς διότι είχαν μεγάλες απώλειες σε έμψυχο και άψυχο δυναμικό».

Μερικά από τα σχόλια των ξένων

Ο Διοικητής των Συμμαχικών Δυνάμεων στη Μάχη της Κρήτης Στρατηγός Φράυμπεργκ, έγραψε στην έκθεση του:

«Ολίγα έθνη έχουν τα ευγενικά προτερήματα των Κρητικών» και ο Γερμανός Διοικητής του Σώματος Αλεξιπτωτιστών κατά τη Μάχη της Κρήτης, Φον Στούντεντ, αναφέρει στην έκθεση του: «Δι’ εμέ ως διοικητή των γερμανικών μονάδων αλεξιπτωτιστών που κατέλαβαν την Κρήτη, το όνομα της νήσου αυτής συνδέεται με πικρές αναμνήσεις, γιατί ομολογώ ότι πλανήθηκα στους υπολογισμούς μου όταν συμβούλευσα αυτή την εισβολή από αέρος. Αποτέλεσμα ήταν όχι μόνο να χάσω πολύτιμους αλεξιπτωτιστές, τους οποίους θεωρούσα παιδιά μου, αλλά και να εκλείψουν πλέον οι σχηματισμοί αλεξιπτωτιστών τους οποίους είχα ο ίδιος δημιουργήσει».

Λέγεται ότι ο ίδιος ο Χίτλερ παραδέχτηκε στο επιτελείο του πως «η Μάχη της Κρήτης απέδειξε, ότι οι μέρες των αλεξιπτωτιστών τελείωσαν».

Ο Βρετανός ιστορικός Άλαν Κλαρκ, έγραψε σχετικά με τη Μάχη της Κρήτης: «Πόσο διαφορετικός θα ήταν αλήθεια ο ρους της ιστορίας αν ένα χρόνο πριν οι κάτοικοι της Δύσης είχαν δείξει το ίδιο θάρρος με τους Κρητικούς κατά την εισβολή των Γερμανών στο χωριό τους!».

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο τότε Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας έγραψε στα Απομνημονεύματα του ότι: «Η Αντίσταση στην Κρήτη προκάλεσε την καταστροφήεπίλεκτων γερμανικών δυνάμεων που θα μπορούσαν να παίξουν κεφαλαιώδη ρόλο στα μεταγενέστερα γεγονότα της Μέσης Ανατολής. Στην Κρήτη ο Κόρινγκ κέρδισε μια πύρρεια νίκη, διότι με τις δυνάμεις που σπατάλησε εκεί, θα μπορούσε εύκολα να κατακτήσει την Κύπρο, τη Συρία, το Ιράκ και ίσως ακόμα και την Περσία. Διέπραξε την ανοησία ν’ αφήσει να του ξεφύγουν αυτές οι μεγάλες ευκαιρίες με το να θυσιάσει τις αναντικατάστατες αυτές δυνάμεις σ’ ένα θανάσιμο αγώνα που διεξάγονταν συχνά σώμα με σώμα».

Ο Άγγλος Στρατάρχης Ουέβελ ανέφερε στην Κυβέρνηση του τα εξής: «Οι απώλειες των Γερμανών στην Κρήτη έσωσαν την γενική κατάσταση στη Μεσόγειο, διότι καταστράφηκε το μεγαλύτερο μέρος των αερογημάτων του εχθρού και μέγας αριθμός αεροπλάνων. Προθύμως αναγνωρίζουμε ότι οι Έλληνες σύμμαχοι μας είναι οι πρωτοι που με τις υπέροχες νίκες τους στη Βόρειο Ήπειρο άνοιξαν το δρόμο και κατάφεραν πλήγματα κατά της φασιστικής Ιταλίας. Οι επιτυχίες τους δεν είχαν μόνο τοπική σημασία αλλά επηρρέασαν την όλη εξέλιξη του πολέμου σε σημείο που η άμυνα της Κρήτης έσωσε την Κύπρο, τη Συρία, το Ιράκ και ίσως το Τομπρούκ».

Αλλά και η Ρωσία αναγνώρισε την καθοριστική συμβολή της Ελλάδας στην καθυστέρηση και τελική αποτυχία της γερμανικής επίθεσης εναντίον της, τονίζοντας από τον κρατικό της ραδιοφωνικό σταθμό της Μόσχας τα εξής: «Επολεμήσατε άοπλοι εναντίον πάνοπλων και τους νικήσατε! Δεν ήταν δυνατόν να γίνει αλλιώς διότι είσθε Έλληνες! Έτσι κερδίσαμε εμείς χρόνο για να αμυνθούμε. Ως Ρώσοι και ως άνθρωποι σας ευγνωμονούμε!».

Όλα τα ανωτέρω επιβεβαιώνουν ότι εάν ο Χίτλερ και το επιτελείο του δεν αποφάσιζε να εισβάλει στη λεβεντογέννα Κρήτη στις 21 Μαιου 1941 ίσως ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμοςνα τελείωνε με μία παντοδύναμη χιτλερική Ευρώπη και μία εξίσου παντοδύναμη σταλινική Σοβιετική Ένωση...

ΝΕΟΣ  ΠΥΡΣΟΣ

Ιστορική αναδρομή στη Μάχη της Κρήτης

Η απόφαση για την επίθεση στην Κρήτη ελήφθη από το Χίτλερ στις 25 Απριλίου 1941, λίγες μέρες μετά την παράδοση της ηπειρωτικής Ελλάδας στις δυνάμεις του Άξονα, και έλαβε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ερμής» («Unternehmen Merkur»). Ήταν αμυντική και όχι επιθετική επιχείρηση, όπως αποδείχθηκε αργότερα. Οι Γερμανοί είχαν ως στόχο να εξασφαλίσουν τα νοτιοανατολικά τους νώτα, ενόψει της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα (Εκστρατεία στη Ρωσία) και να εξορμήσουν στη Βόρεια Αφρική, με εφαλτήριο την Κρήτη, όπως πίστευαν οι Σύμμαχοι.

Τις παραμονές της επίθεσης, οι Σύμμαχοι είχαν τακτικό πλεονέκτημα σε ξηρά και θάλασσα, ενώ οι Γερμανοί στον αέρα. Έτσι, το γερμανικό επιτελείο αποφάσισε να διεξαγάγει την επιχείρηση από αέρος με τη χρησιμοποίηση δυνάμεων αλεξιπτωτιστών σε ευρεία κλίμακα, για πρώτη φορά στην παγκόσμια στρατιωτική ιστορία. Επικεφαλής των γερμανικών δυνάμεων τέθηκε ο πτέραρχος Κουρτ Στούντεντ, 51 ετών, βετεράνος πιλότος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Είχε στη διάθεσή του 1190 αεροπλάνα (πολεμικά και μεταγωγικά) και 29.000 άνδρες (αλεξιπτωτιστές και πεζικάριους), ενώ οι Ιταλοί θα συνεισέφεραν 3.000 στρατιώτες.

Την Κρήτη υπερασπίζονταν όσοι έλληνες στρατιώτες είχαν παραμείνει στο νησί και δυνάμεις της Βρετανικής Κοινοπολιτείας (Βρετανοί, Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί στρατιωτικοί), που είχαν διεκπεραιωθεί από την κατεχόμενη Ελλάδα. Το γενικό πρόσταγμα είχε ο νεοζηλανδός στρατηγός Μπέρναρντ Φράιμπεργκ, 52 ετών, βετεράνος και αυτός του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι υπερασπιστές της Μεγαλονήσου ανήρχοντο σε περίπου 40.000, αλλά είχαν ανεπαρκή και απαρχαιωμένο οπλισμό, ιδίως οι Έλληνες.

Στην περιοχή των Χανίων είχε εγκατασταθεί ο Βασιλιάς Γεώργιος Β' και η εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση υπό τον Εμμανουήλ Τσουδερό. Οι Σύμμαχοι γνώριζαν με μεγάλες λεπτομέρειες το γερμανικό σχέδιο επίθεσης, αφού είχαν κατορθώσει για πρώτη φορά να σπάσουν του γερμανικό κώδικα επικοινωνιών («Επιχείρηση Αίνιγμα»). Όμως, το πλεονέκτημα αυτό δεν το εκμεταλλεύτηκαν, εξαιτίας των διαφωνιών του Φράιμπεργκ με τους ανωτέρους του στο Λονδίνο. Οι Αμερικανοί δεν είχαν εισέλθει ακόμη στον Πόλεμο.

Η γερμανική επίθεση εκδηλώθηκε στις 8 το πρωί της 20ης Μαΐου 1941, με τη ρίψη αλεξιπτωτιστών σε δύο μέτωπα: στο αεροδρόμιο του Μάλεμε και στην ευρύτερη περιοχή των Χανίων. Τα πρώτα κύματα των αλεξιπτωτιστών ήταν εύκολη λεία για τους Νεοζηλανδούς και τους Έλληνες που υπεράσπιζαν το Μάλεμε. Στις μάχες έλαβε μέρος και μεγάλος αριθμός αμάχων με ό,τι όπλο είχε στη διάθεσή του, από μαχαίρια ως όπλα από την εποχή της Κρητικής Επανάστασης.

Οι Γερμανοί δεν υπολόγισαν τη συμμετοχή αμάχων στις επιχειρήσεις

Η συμμετοχή χιλιάδων αμάχων στις επιχειρήσεις ήταν ένας παράγων που δεν είχαν υπολογίσει οι γερμανοί σχεδιαστές της επιχείρησης. Πίστευαν ότι οι Κρητικοί, γνωστοί για τα αντιμοναρχικά τους αισθήματα, θα υποδέχονταν τους Γερμανούς ως ελευθερωτές. Μία ακόμη λανθασμένη εκτίμηση της γερμανικής αντικατασκοπείας υπό τον ναύαρχο Βίλχελμ φον Κανάρις ήταν ο αριθμός των μαχητών στην Κρήτη, τους οποίους υπολόγιζαν σε μόνο 5.000 άνδρες.

Στις 4 το απόγευμα της 20ης Μαΐου ένα νέο κύμα αλεξιπτωτιστών έπεσε στο Ρέθυμνο και μία ώρα αργότερα στο Ηράκλειο. Τώρα, οι μάχες διεξάγονταν σε τέσσερα μέτωπα: Χανιά, Μάλεμε, Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Η πρώτη μέρα της Μάχης της Κρήτης έληξε με μεγάλες απώλειες για τους Γερμανούς και αβέβαια έκβαση. Ο διοικητής των γερμανικών δυνάμεων, πτέραρχος Κουρτ Στούτεντ, απογοητευμένος από την εξέλιξη των επιχειρήσεων, σκέφθηκε ακόμη και την αυτοκτονία, αναλογιζόμενος την υπόσχεση που είχε δώσει στον Φύρερ για μια εύκολη νίκη. Το βράδυ της ίδιας μέρας, μετά από μεγάλες περιπέτειες, ο βασιλιάς Γεώργιος Β' και η εξόριστη ελληνική κυβέρνηση μεταφέρθηκαν με βρετανικό πολεμικό στην Αίγυπτο.

Από τα ξημερώματα της 21ης Μαΐου οι μάχες συνεχίσθηκαν με ιδιαίτερη σφοδρότητα και στα τέσσερα μέτωπα. Οι Γερμανοί επικεντρώθηκαν στην κατάληψη του αεροδρομίου του Μάλεμε, όπως ήταν ο πρωταρχικός τους στόχος και τα κατάφεραν προς το τέλος της ημέρας. Επωφελήθηκαν από την ασυνεννοησία στις τάξεις των Συμμάχων, αλλά υπέστησαν και πάλι μεγάλες απώλειες. Ανάμεσα στους γερμανούς αλεξιπτωτιστές που κατέλαβαν το Μέλεμε ήταν μια μεγάλη προσωπικότητα του αθλητισμού και της πυγμαχίας, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών Μαξ Σμέλινγκ, 36 ετών, που έφερε το βαθμό του δεκανέα.

Η κατάληψη του αεροδρομίου ήταν στρατηγικής σημασίας για την εξέλιξη των επιχειρήσεων. Οι Γερμανοί άρχισαν να μεταφέρουν μεγάλες δυνάμεις από την Ελλάδα και με τον σύγχρονο οπλισμό που διέθεταν ήταν θέμα χρόνου η κυριαρχία τους στη Μεγαλόνησο. 

Στις 28 Μαΐου οι Γερμανοί είχαν απωθήσει τις συμμαχικές δυνάμεις προς τα νότια, καθιστώντας τον αγώνα τους μάταιο. Έτσι, το Λονδίνο αποφάσισε την απόσυρση των δυνάμεων της Κοινοπολιτείας από την Κρήτη και τη μεταφορά τους στην Αίγυπτο. Όσες μονάδες δεν τα κατάφεραν, παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Πολλοί Έλληνες μαχητές και μαζί τους 500 Βρετανοί ανέβηκαν στα απρόσιτα βουνά της Κρήτης για να συνεχίσουν τον αγώνα. Την 1η Ιουνίου, με την παράδοση 5.000 μαχητών στα Σφακιά, έπεσε η αυλαία της Μάχης της Κρήτης.

Οι απώλειες για τους Συμμάχους ήταν: 3.500 νεκροί, 1.900 τραυματίες και 17.500 αιχμάλωτοι. Οι Γερμανοί, σύμφωνα με δικά τους στοιχεία, είχαν 3.986 νεκρούς και αγνοούμενους, 2.594 τραυματίες, ενώ έχασαν 370 αεροπλάνα. Σύμφωνα, όμως, με συμμαχικούς υπολογισμούς, οι γερμανικές απώλειες ξεπέρασαν τις 16.000.

Η Μάχη στην Κρήτη ονομάστηκε και «Νεκροταφείο των γερμανών αλεξιπτωτιστών», εξαιτίας των μεγάλων απωλειών τους, γεγονός που ανάγκασε τον Χίτλερ να διατάξει τον τερματισμό κάθε αεραποβατικής επιχείρησης στο μέλλον. Από την πλευρά τους, οι Σύμμαχοι εντυπωσιάστηκαν από τις μεγάλες δυνατότητες των αλεξιπτωτιστών στη μάχη και δημιούργησαν τις δικές τους αεραποβατικές δυνάμεις.

http://www.sansimera.gr