Αμήχανη αντίδραση στο έγκλημα της Χιμάρας!

➤  Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΜΠΑΡΚΑ

Η δολοφονία του 37χρoνου Έλληνα από τη Χιμάρα Αριστοτέλη Γκούμα στις 12 Αυγούστου τρέχοντος αναδείχτηκε το βαρόμετρο ενός δύσκολου πλέγματος διεθνικών σχέσεων. Δυστυχώς όμως, ούτε είναι και ούτε μπορούμε να τις φέρουμε με το μέρος μας.
Συνεπώς, ο τραγικός θάνατος του Τέλη, πέρασε γρήγορα το οικογενειακό κατώφλι. Σίγουρα όμως αυτό δεν απαλύνει διόλου τον πόνο και τη θλίψη στους απαρηγόρητους γονείς και αδέρφια, συγγενείς, γνωστούς και φίλους. Τα ειλικρινή και εκ’ βάθους ψυχής συλλυπητήρια στα αγαπημένα του πρόσωπα, λέγοντάς τους ταυτόχρονα: Καλή δύναμη και κουράγιο! Όλοι εμείς είχαμε ανάγκη τον Τέλη σας. Ο Τέλης δεν είχε ανάγκη κανέναν από μας!

Το αποτρόπαιο έγκλημα εναντίον του είναι καταδικαστέο, διότι με πρόθεση κάποιοι συνάνθρωποι του αφαίρεσαν τη ζωή, το πρώτο στην τάξη μεταξύ των δώρων του θεού. Τα κίνητρα δεν έχουν καμιά σχέση με το πνεύμα της εποχής. Τον σκότωσαν γιατί μιλούσε στη μητρική του γλώσσα, στο ίδιο του το σπίτι χτισμένο στα πατρογονικά του εδάφη! Τόσο το περισσότερο όταν το στυγερό έγκλημα διέπραξαν άτομα νεαρής ηλικίας 20-23 χρόνων.
Και πίσω τους στοιβάχτηκαν θορυβώδεις μέσα από τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και δημοσίως, στο μαύρο χορό οι τραγικοί συμπατριώτες τους, μικροί και μεγάλοι, πολιτικοί και διανοούμενοι. Φωνάζουν σαν σε γέρμα «Πολύ καλά έκαναν και τον σκότωσαν…» (πρωτόγονο κοινωνικό επίπεδο) «Να τους κηρύξουμε ήρωες» (σύγχρονο κοινωνικό έπαθλο). Στη συγκεκριμένη περίπτωση τα δύο άκρα τα ενώνουν τα τυφλά εθνικιστικά μίση και πάθη.

Το πρόβλημα δεν εστιάζεται απλώς εδώ. Το έγκλημα ξεπερνάει το προμελετημένο σενάριο. Είναι φυσιολογική εξέλιξη του εθνικιστικού κλίματος που καλλιεργείται επί 10-11 χρόνια τώρα στην Χιμάρα. Πιθανόν αυτό να απότρεψε την πραγμάτωση άλλων καλά σχεδιασμένων σεναρίων. Η εμπειρία επιτρέπει να υπογραμμίσουμε με βεβαιότητα. Για λίγο όμως.

H αμηχανία αντίδρασης των πολιτικών

Ακριβώς εδώ θα πρέπει να αναζητήσουμε τους λόγους αμηχανίας των πάντων τις πρώτες ώρες και μέρες μετά το συμβάν.

• H ΟΜΟΝΟΙΑ - ΚΕΑΔ

Αδικαιολόγητη η στάση των πολιτικών και παραγόντων της εθνικής ελληνικής μειονότητας, κυρίως «των παλιών» ή διαφορετικά εκείνων που βρήκαν στη Χιμάρα «την κολυμπήθρα» εθνικισμού «για να βαπτίσουν» τον κούφιο πατριωτισμό τους (όντας πρόεδροι ΚΕΑΔ, ΟΜΟΝΟΙΑΣ, πρώην και νυν βουλευτές, υπουργοί). Μπροστά στη δολοφονία του Τέλη δεν ήξεραν τι να κάνουν και τι να πουν. Δεν μπόρεσαν ούτε να ηγηθούν στην αυθόρμητη αντίδραση των απλών ανθρώπων, ούτε να τους παρέχουν προστασία και πολιτική κάλυψη. Ένδειξη επίσης ότι δεν έχουν το ήθος να ηγηθούν μιας κοινότητας την οποία διέσπασαν και διέλυσαν στην εθνική της παράμετρο.

Τρομακτική ένδειξη της αμηχανίας τους, προερχόμενης από έλλειμμα εθνικού και πολιτικού ήθους, αποτελεί η  κηδεία του παλικαριού. Οι πολιτικοί μας ηγέτες χάθηκαν στο ανώνυμο πλήθος. Δεν τόλμησαν να βγάλουν μια ομιλία, να πουν ένα εθνικό αντίο στο παλικάρι που έχασε τη ζωή του γιατί αγάπαγε την μητρική του γλώσσα. Περίσσεψε η εθνική σημαία και ο εθνικός ύμνος ως αυθόρμητες ενέργειες πατριωτισμού των απλών φίλων του Τέλη και άλλων πραγματικών πατριωτών Χιμαρέων.
Οι Έλληνες τοπικοί παράγοντες δεν δέχτηκαν πρόταση εντός των συνταγματικών τους δικαιωμάτων, να κηρύξουν τη 13η Αυγούστου ημέρα πένθους για τη Χιμάρα και όλη την εθνική ελληνική μειονότητα.
Αυτοί λοιπόν που όλα αυτά τα χρόνια φωνάζουν για τον σεβασμό των ανθρωπίνων και εθνικών δικαιωμάτων, την συγκεκριμένη στιγμή, ενώ είδαν να παραβιάζονται με ακραίο τρόπο και με θανατική συνέπεια τα εθνικά μας δικαιώματα, έμειναν μουγκοί. Γιατί; Διότι ο έμπρακτος σεβασμός των ανθρωπίνων και εθνικών δικαιωμάτων μας κυριαρχείται από ερασιτεχνισμό, αυθορμητισμό και επιπολαιότητα.  Διότι, όταν πρόκειται για την ουσία αυτών των διεκδικήσεων, περιμένουν τα περιθώρια που υποδεικνύουν τα Τίρανα. Ένα ακόμα δείγμα, το πιο σκληρό ασφαλώς, ότι για τους πολιτικούς μας η διεκδίκηση των εθνικών μας δικαιωμάτων αποτελεί τον μανδύα για να καλύπτουν το ξεπούλημα αυτών, έναντι προσωπικών οφειλών, είτε πολιτικών, είτε οικονομικών.

• Τα Τίρανα
Το ίδιο μουγκά έμειναν και τα επίσημα Τίρανα. Εντούτοις, όχι μόνο αιφνιδιάστηκαν, αλλά επειδή είχαν λερωμένη τη φωλιά τους επέτρεψαν να μείνει 13 ώρες κλειστή η εθνική οδός Αυλώνας-Αγίων Σαράντα και μάλιστα στο ζενίθ της τουριστικής κίνησης. Τα Τίρανα κρύφτηκαν πίσω από τα ΜΜΕ. Η προσπάθεια τους να ρίξουν το θέμα σε μια απλή είδηση δυστυχήματος δεν βοήθησε.

• Η Αθήνα
Και οι δύο πλευρές, τόσο η πολιτική μας ηγεσία όσο και τα Τίρανα, αντέδρασαν αφού αντέδρασε πρώτα η Αθήνα. Προηγήθηκε βέβαια η δήλωση του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου. Ωστόσο, η δήλωσή του, με προφητικές νύξεις όσον αφορά τον κίνδυνο στις διεθνικές σχέσεις, από την μία ξεπερνάει την αποστολή του προκαθημένου της Αυτοκέφαλης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας. Από την άλλη με τον πρωταγωνιστικό αυτό ρόλο μπέρδεψε τη θέση του. Επιβεβαίωσε εντούτοις, το κενό στην πολιτική ηγεσία του χώρου, αλλά και της Αθήνας.

Η ελληνική πολιτεία, και σε πρώτη γραμμή η αντιπολίτευση, καταδίκασε σύσσωμα το επεισόδιο στη Χιμάρα, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο των εθνικιστικών κινήτρων της ομάδας δραστών, για τα δικαιώματα  της ε.ε.μ, αλλά και τις διμερείς σχέσεις. (Σε δεύτερη τοποθέτηση (Δρούτσας) η επίσημη θέση διαφοροποιήθηκε. Ο υπουργός αποστασιοποιήθηκε από άτομα που θέλουν να εκμεταλλευτούν πολιτικά το θέμα χωρίς να διευκρινίζει κάτι συγκεκριμένο). Ενώ τα ελληνικά ΜΜΕ ξεπέρασαν τα αλβανικά ΜΜΕ αναζητώντας ψήλους στο άχυρο με αποτέλεσμα να υποβαθμίσουν τη σημασία και το βάρος της άγριας δολοφονίας.  Η συνολική συμπεριφορά της Αθήνας και  στη συγκεκριμένη περίπτωση έδειξε ότι μόνο με αυθορμητισμό και περιστασιακά αντιμετωπίζει το εθνικό μας θέμα και συνήθως είναι θύμα των αλβανικών κινήσεων.

Ο αυθορμητισμός της Αθήνας στο εθνικό μας θέμα

Και μετά από 20 χρόνια μεταπολίτευσης στην Αλβανία, η Αθήνα δεν μπόρεσε να διαβάσει την μόνιμη ταχτική των Τιράνων για την αλλοίωση και αποτίναξη αυτού που λέγεται εθνική ελληνική μειονότητα στην Αλβανία, με ιστορικά ισχυρές μετοχές στις διεθνείς διεκδικήσεις. Πρόκειται για μια απλή, αλλά αποδοτική ταχτική που επαναλήφτηκε μερικές φορές μέχρι τώρα, αποτελώντας έτσι αναπόσπαστο μέρος της ποθούμενης ιστορικής στιγμής, όπως βαθιά πιστεύουν οι Αλβανοί, για την εθνική τους ολοκλήρωση.

Τα Τίρανα γνωρίζοντας τον αυθορμητισμό της Αθήνας στο εθνικό θέμα της ε.ε.μειονότητας, έχουν καταφέρει να αξιοποιήσουν τον ανθελληνισμό που καλλιέργησε, κυρίως ο Ε. Χότζα, (ως αποφασιστική συνιστώσα εθνικού αυτοπροσδιορισμού των Αλβανών και προϋπόθεση συσπείρωσής τους στα κομμουνιστικά ιδεώδη), στην επίτευξη του προαναφερόμενου στόχου.
Όταν το κρίνουν σκόπιμο, βάζουν τους ελεγχόμενους «ηγέτες» της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας να προβούν σε δήθεν εθνικιστικές κινήσεις, οι οποίες ούτε βάθος έχουν, ούτε μελέτη, ούτε μέλλον, ούτε συντονισμό και πρόγραμμα. Ανήκουν στην κατηγορία της προβοκάτσιας. Αν δεν συμβεί αυτό, θα γίνει κάποιο οργανωμένο επεισόδιο εθνικιστικού περιεχομένου, το οποίο ή θα είναι σε βάρος της ε.ε. μειονότητας, αλλά θα δίνει το δικαίωμα να φωνάζουν και οι Αλβανοί, ή θα είναι «σε βάρος των αλβανικών συμφερόντων». Αμέσως μετά ξεχύνεται κατά της Ελλάδας, με στόχο την εθνική ελληνική μειονότητα,  η καλά οργανωμένη αλβανική εθνικιστική μηχανή. Αποτελείται από ΜΜΕ, ιστορικούς, στελέχη, πολιτικούς, μυστικές υπηρεσίες, αστυνομία και άλλα τμήματα του κράτους.
Την νύφη την πληρώνουν οι απλοί Έλληνες. Αυτοί οι κακομοίρηδες. Στην καθημερινή μάχη επιβίωσης θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την διαφοροποίηση που τους γίνεται από τον αλβανικό παράγοντα λόγω εθνικότητας. Σε τέτοιες καταστάσεις είναι αναγκασμένοι ή να επιλέξουν για προστάτη έναν αλβανό, ή να φύγουν προς Ελλάδα.

Όποιος έχει λίγη μνήμη ανατρέχει στο επεισόδιο με την απέλαση του αρχιμανδρίτη Χρυσοστόμου (1993) που έφερε στη συνέχεια το επεισόδιο της Επισκοπής (1994) με αποτέλεσμα η εθνική ελληνική μειονότητα να δεχτεί το βαρύτερο πλήγμα εκφοβισμού και φυγής προς Ελλάδα. Και τότε, είχε προηγηθεί η κούφια εθνικιστική προπαγάνδα των δικών μας, τους οποίους στη συνέχεια οι αλβανικές αρχές τους αποκάλυψαν ότι πρόκειται για δικούς τους μυστικούς  πράκτορες από παλιά.
Συνεπώς η Ελλάδα αν και χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ δεν κατάφερε να ηγηθεί σ’ αυτό το πνεύμα των σχέσεων με την Αλβανία, αλλά έμεινε στη ρευστότητα των εύθραυστων σχέσεων που υπαγορεύουν τα Τίρανα.

Η περίπτωση Χιμάρας

Στην περίπτωση της Χιμάρας τα πράγματα είναι και πιο σκληρά. Πρώτο πρόκειται για μια περιοχή την οποία τα Τίρανα δεν αναγνωρίζουν ως μειονοτική ζώνη. Δεύτερο απέναντι έχει συγκεντρωθεί το στοιχείο τριών ακραίων εθνικιστικών αλβανικών ταυτοτήτων. Τρίτο και το πιο σημαντικό, πίσω από τον πόλεμο των εθνικών συμβατοτήτων, κρύβεται η μάχη για την αρπαγή του τουριστικού φιλέτου  της περιοχής το οποίο παραδοσιακά ήταν στα χέρια των Ελλήνων. 
Έτσι θα πρέπει να εξηγηθεί και η βιασύνη των Τιράνων ώστε αμέσως μετά τις αντιδράσεις  της Αθήνας και του ελληνικού μειονοτικού παράγοντα (μοιάζουν με αχυροφωτιά), πρώτα, να βγουν από την αδράνεια και τον αιφνιδιασμό που προκάλεσε το έγκλημα με εθνικιστικά κίνητρα (το οποίο, όπως αναφέραμε δεν ήταν προσχεδιασμένο, αλλά φυσιολογική εξέλιξη του εθνικιστικού κλίματος που καλλιεργείται χρόνια. Στη συνέχεια να τηρήσουν τους υψηλούς τόνους εθνικισμού και εκφοβισμού των Ελλήνων στη Χιμάρα.   

Ντούλες-Μπολάνος και τα Τίρανα

Χαρακτηριστικό είναι ότι αντιδράσεις των πολιτικών παραγόντων στην Ε.Ε. Μειονότητα, κυρίως του ΚΕΑΔ–ΟΜΟΝΟΙΑΣ είχαν σημείο αναφοράς τόσο τα Τίρανα, όσο και την Αθήνα. Τα Τίρανα όσον αφορά το περιεχόμενο των αντιδράσεων. Την Αθήνα όσον αφορά την ηθική πλευρά.
Ο Μπολάνος λόγου χάρη, ενώ είχε χαθεί μαζί με το Ντούλε, στις πιο κρίσιμες ώρες μετά την τραγωδία, εμφανίστηκε στη δημοσιότητα αφού προέβη στις πρώτες αντιδράσεις η Αθήνα.
Ωστόσο, προσέχουμε ότι, τόσο ο Μπολάνος, όσο και ο Μπερίσια ανέφεραν ότι επικοινώνησαν μεταξύ τους για την κατάσταση που δημιουργήθηκε στη Χιμάρα, επίσης μετά τις αντιδράσεις της Αθήνας. Μόνο τότε ο Μπολάνος «ξεθάρρεψε» και βγήκε να κάνει «εθνικές» δηλώσεις. Φαίνεται επίσης, ότι με την ...εγγύηση του Μπερίσια φαίνεται ότι ξεπέρασε τη λογική των αντικειμενικών εθνικών διεκδικήσεων με αποτέλεσμα να γίνει στόχος των αλβανών εθνικιστών. (Εισήλθε στο πνεύμα των γνωστών δηλώσεων παραλληλισμού του Κοσσυφοπεδίου με το Βορειοηπειρωτικό, τις οποίες αφού προκάλεσαν τη θύελλα των Αλβανών, τις διέψευδε.

Έτσι, «ηρωποιείται» στα μάτια της Ελλάδας και γίνεται αλεξικέραυνο στους κεραυνούς του αλβανικού εθνικισμού. Δέκτης αυτών όμως, ως προς τις συνέπειες, είναι οι απλοί Έλληνες..  Εν τω μεταξύ, ζητάει από την κυβέρνηση Μπερίσια τη λήψη μέτρων  «….προκειμένου να εκλείψει επιτέλους κάθε απόπειρα πρόκλησης των μελών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας όπως και κάθε πολίτη αυτού του τόπου που σχετίζεται με την εθνική καταγωγή, τη γλώσσα και το θρήσκευμά του».
Γεγονός είναι ότι μέχρι πριν ένα χρόνο ο Μπολάνος «συγκυβερνούσε» με τον Μπερίσια και τον είχε κηρύξει πρώτο φίλο της Χιμάρας. Δεν του ζήτησε όμως τίποτε από αυτά. Ταυτόχρονα, ενώ δεν είχε ηρεμήσει το χώμα στον τάφο του Τέλη, ο Μπολάνος υποδέχτηκε το Μπερίσια με λουλούδια στους Δρυμάδες, ενώ θα έπρεπε να έπαιρνε τα αυγά…

Τα ίδια μπορούμε να πούμε και για το άλλο ήμισυ του δίδυμου, τον Ντούλε. Προσέχουμε λοιπόν την προσωπική δήλωση Ντούλε στο ΒΒC. Μοιάζει σαν δυο σταγόνες νερού με εκείνες  του Μπερίσια στους Δρυμάδες.
«Να απαντήσεις στη γλώσσα που επιθυμείς, είπε ο Μπερίσια, και να συμβεί αυτό που συνέβη είναι πολύ βαρύ». Καταδίκασε το έγκλημα ως «πράξη ακραίου και τυφλού φανατισμού….» και πρόσθεσε ότι «δεν νομίζω να υπάρχουν αλβανοί που δεν γνωρίζουν ότι οι κοινότητα στη Χιμάρα είναι δίγλωσση και όχι μόνο τώρα αλλά 100 και 200 χρόνια πιο πριν».

Αυτά είπε ο Μπερίσια τη στιγμή που το Σοσιαλιστικό Κόμμα με το οποίο συμμαχεί ο Ντούλες εκμεταλλεύτηκε το θέμα για εσωπολιτική κατανάλωση, ενώ το κόμμα του Ιλιρ Μέτα που μετέχει στην κυβέρνηση ζήτησε τη διαλεύκανση της υπόθεσης.
(Με τον τρόπο αυτό ο Μπερίσια εξασφάλισε την επικείμενη επίσκεψή του στην Αθήνα, η οποία αν και δεν είναι άμεσα επίσημη, είναι η πρώτη στην πολιτική του καριέρα).
Τα ίδια είπε και ο Ντούλες. Καταδίκασε το συμβάν ως «το πιο απεχθές έγκλημα που συνέβη τα τελευταία 20 χρόνια στη χώρα μας….. που έχει εμπνευστεί από την πιο σκοτεινή αφετηρία: αυτή του εθνικού μίσους».

Χειρότερα από το Μπερίσια που μιλάει για τη δίγλωσση Χιμάρρα, ο Ντούλες αντιμετωπίζει την ελληνική  στη Χιμάρα όπως θα μπορούσε να ήταν η αγγλική. Και λέει συγκεκριμένα ότι «…στη Χιμάρα ομιλείται διαχρονικά η ελληνική γλώσσα. Κι αυτό να μην συνέβαινε, γίνεται λόγος για τη γλώσσα μιας χώρας, ενός γειτονικού λαού»! Ο Ντούλες αποφεύγει το γεγονός ότι στη Χιμάρα κατοικεί αυτόχθονος  ελληνικός πληθυσμός.
Αναφέρει επίσης ο Ντούλες ότι «…στις τοπικές εκλογές του 2000, 2003 και 2007, κυρίως σ’ αυτές του 2003 είχαμε κι άλλα σοβαρά επεισόδια με τραυματισμούς και μαχαιρώματα…». Λησμονάει όμως ότι ο ίδιος συγκυβέρνησε ακριβώς με τους υπευθύνους αυτών των επεισοδίων και δεν ζήτησε ποτέ την τιμωρία των δραστών.

Αναφέρεται ακόμα στις αποφάσεις του 1945-47 του κομμουνιστικού καθεστώτος που παραβίασαν το σεβασμό των δικαιωμάτων ως μειονότητα στη Χιμάρα: «την αφαίρεση της εθνικότητας από τα ληξιαρχικά βιβλία, την μη θεώρηση ως μέρος της ελληνικής εθνικής κοινότητας και το κλείσιμο του ελληνικού σχολείου».  Ο ίδιος όμως ως επικεφαλής της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και του ΚΕΑΔ δεν έκανε κανένα επίσημο διάβημα για την επίσης ομαδική επαναφορά της εθνικότητας  στους κατοίκους της Χιμάρας. Ούτε βέβαια ανέλαβε την πρωτοβουλία για κάποια νομική ρύθμιση που θα διευκόλυνε τη νόμιμη διαδικασία επαναφοράς της ελληνικής εθνικότητας σε χιλιάδες Έλληνες που τους αφαιρέθηκε βίαια, ή αναγκάστηκαν να την αφαιρέσουν.

Το αποκορύφωμα της δημαγωγίας Ντούλε στα εθνικά θέματα σχετίζεται με το αίτημά του για δημόσιο ελληνικό σχολείο στη Χιμάρα. Ποτέ ο Ντούλες ως εκπρόσωπος της ε.ε. μειονότητας δεν ζήτησε επισήμως δημόσιο σχολείο στη μητρική γλώσσα στη Χιμάρα όπως στο χωριό του τη Γοραντζή. Έχει μπερδέψει κακώς τις  δηλώσεις στα ΜΜΕ με τα επίσημα έγγραφα. Απεναντίας, έχει ζητήσει και έχει καταφέρει ένα ιδιωτικό δίγλωσσο σχολείο στη Χιμάρα. Η απώλεια του Τέλη και οι δηλώσεις του Μπερίσια, μαζί με όλες τις εξελίξεις  βοηθούν πάρα πολύ στο άνοιγμα ενός δημόσιου ελληνικού σχολείου  και στη Χιμάρα. Αλλά ο Ντούλες φαίνεται ότι δεν το θέλει.