Κυριακή 1 Απριλίου 2012

Κύπρος 1955: Ήταν 1η Απριλίου της ΕΟΚΑ η αρχή


Ο Αγώνας της ΕΟΚΑ ξεκίνησε την 1η Απριλίου 1955 με εκρήξεις βομβών στις κυριότερες πόλεις της Κύπρου και αιφνιδίασε τις Βρετανικές Αρχές αλλά και τον Κυπριακό λαό. 
Οι Τουρκοκύπριοι και η ηγεσία των αριστερών κυπριακών Οργανώσεων καταδίκασαν τον Αγώνα, αλλά ο Ελληνικός Κυπριακός λαός τον υποστήριξε και πρόσφερε κάθε είδους βοήθεια στους αγωνιστές της ΕΟΚΑ.

Οι νέοι, μαθητές και εργαζόμενοι, έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στον Αγώνα με τα ηρωικά κατορθώματα τους.

Μερικοί φοιτητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, εκπαιδευμένοι στη χρήση των όπλων, διέκοψαν τις σπουδές τους, ήρθαν στην Κύπρο και εντάχθηκαν στην ΕΟΚΑ. Ο Κυβερνήτης Άρμιτεϊτζ, εφαρμόζοντας το νόμο της 15ης Ιουλίου 1955 για προσωποκράτηση ατόμων χωρίς δίκη, έστειλε αρκετούς Κυπρίους στα κρατητήρια. Η ΕΟΚΑ, ενισχυόμενη συνεχώς με νέα μέλη, έπληττε με επιτυχία τις δυνάμεις ασφαλείας.

Ο Εθνάρχης Μακάριος αγωνιζόταν στο πολιτικό πεδίο για την ελευθερία της Κύπρου. Οι Άγγλοι συγκρότησαν τον Αύγουστο του 1955 την Τριμερή Διάσκεψη του Λονδίνου με μέλη των Κυβερνήσεων της Βρετανίας, της Ελλάδας και της Τουρκίας και ενέπλεξαν την Τουρκία επίσημα στην εξεύρεση λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Ο ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 1955 εξέτασε την προσφυγή της Ελλάδας για εφαρμογή της αρχής της αυτοδιάθεσης στην περίπτωση του λαού της Κύπρου. Το θέμα δεν συμπεριλήφθηκε στην ημερήσια διάταξη της Γενικής Συνέλευσης του Διεθνούς Οργανισμού.


Ο Αγώνας της ΕΟΚΑ είχε αποκλειστικό σκοπό την ελευθερία της Κύπρου και την ένωση της με την Ελλάδα. Δεν υπήρχε κανένα αντιβρετανικό ελατήριο, όταν η ΕΟΚΑ έστρεφε τα όπλα εναντίον των Βρετανών κυριάρχων.  

Είναι πολύ σαφής η δήλωση του Διγενή: 

«Ανέλαβον τον αγώνα εναντίον των παλαιών φίλων και συμμάχων μου, δια να υπεραμυνθώ των ιδίων ακριβώς ιδεωδών, δια τα οποία ειχομεν συμπολεμήσει μετ' αυτών εις τα πεδία του πρώτου και δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Ο αγώνας της Κύπρου ουδέν αντιβρετανικόν ελατήριον υπέκρυπτεν. Υπηγορεύθη από αδήριτον ανάγκην και κατέστη αναγκαίος μετά την διάψευσιν των ελπίδων και των προσδοκιών του Ελληνικού και ιδιαιτέρως του Κυπριακού λαού».

Ο ένοπλος αγώνας του Κυπριακού λαού εναντίον των Άγγλων άρχισε 30 λεπτά μετά τα μεσάνυκτα της 31ης Μαρτίου προς την 1η Απριλίου 1955, σύμφωνα με τις οδηγίες του Διγενή. Εκκωφαντικές εκρήξεις συγκλόνισαν τη Λευκωσία, τη Λάρνακα και τη Λεμεσό, καθώς και στρατιωτικές επισταθμίες. 

Στη Λευκωσία οι εκρήξεις έγιναν: 
α) Στον κυβερνητικό ραδιοσταθμό, που ήταν όργανο της βρετανικής προπαγάνδας. Οι ζημιές που προξενήθηκαν ήταν γύρω στις 20 χιλιάδες λίρες, 
β) Στην Αρχιγραμματεία, όπου οι ζημιές ήταν σημαντικές, 
γ) Στο Γραφείο Παιδείας, όπου προκλήθηκε πυρκαγιά και κατακάηκαν έγγραφα, 
δ) Σε εγκαταστάσεις πίσω από τους στρατώνες Γούλσλεϋ. 

Στη Λάρνακα προκλήθηκαν εκρήξεις: 
α) Στον κεντρικό αστυνομικό σταθμό, β) Στο διοικητήριο, γ) Στο δικαστικό μέγαρο, 
δ) Στο σπίτι του αστυνόμου Μίλιγκ, ε) Στο σπίτι του διοικητή Μουφτιζαντέ.
Σ' όλες τις περιπτώσεις προξενήθηκαν ζημιές. Οι πιο πολλές ήταν στο δικαστικό μέγαρο.

Στη Λεμεσό η επίθεση έγινε εναντίον του κεντρικού αστυνομικού σταθμού και του αστυνομικού σταθμού της συνοικίας Αγίου Ιωάννη. Υπήρξαν σοβαρές ζημιές και στις δύο περιπτώσεις.
Σημαντικές ζημιές έγιναν και από τις εκρήξεις της επισταθμίας Επισκοπής της επαρχίας Λεμεσού.

Στην επαρχία της Αμμοχώστου προσβλήθηκε η αποθήκη στρατιωτικού καταυλισμού, που βρισκόταν πλησίον του δρόμου Αμμοχώστου - Λάρνακας, όπου έγιναν εκρήξεις. Μια άλλη ομάδα της ίδιας επαρχίας αποπειράθηκε να πυρπολήσει τη Βενζιναποθήκη του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού της επισταθμίας Δεκέλειας. 

Οι κυπριακές εφημερίδες στην έκδοση της 1ης Απριλίου πρόλαβαν και δημοσίευσαν τις πρώτες συγκλονιστικές ειδήσεις από την έναρξη του Αγώνα της ΕΟΚΑ.

Για τις εκρήξεις στη Λευκωσία η εφημερίδα «Έθνος» έγραψε: 

«Κατά την 12.40 μ. μεσονύκτιον ώραν ολόκληρος η Λευκωσία ανεστατώθη εκ συνεχών και σφοδρών εκρήξεων και έντρομοι οι κάτοικοι ηγέρθησαν από τας κλίνας των και εξήλθον εις τας οδούς, ζητούντες πληροφορίας δια την αιτίαν των εκρήξεων τούτων. Αμέσως, δύο πυροσβεστικοί της Αστυνομίας ξεκίνησαν εκ του παρά την Πύλην Πάφου Αστυνομικού Αρχηγείου, κατευθυνθείσαι η μεν μία προς δυσμάς, η δε άλλη προς ανατολάς, εξελθούσαι των τειχών της πόλεως. Ταυτοχρόνως ηκούοντο επανειλημμένα σφυρίγματα αστυνομικών».

Ο Παναγιώτης Παπαναστασίου, μέλος της ομάδας Μάρκου Δράκου, που έκανε την επίθεση στον κυβερνητικό ραδιοσταθμό της Λευκωσίας, αφηγείται τα εξής:
 
«Την νύκτα της 31ης Μαρτίου προς την 1 Απριλίου 1955 τέσσερεις άνδρες υπό την αρχηγίαν του Μάρκου Δράκου συνεκεντρώθημεν εις οικίαν εν Λευκωσία. Το μεσονύκτιον μας ανεκοινώθη ότι την 00.30 π.μ. έπρεπε να επιτεθώμεν εναντίον του κυβερνητικού ραδιοσταθμού. Εκινήθημεν αμέσως προς ραδιοσταθμόν, όστις εφρουρείτο υπό ενός Έλληνος και ενός Τούρκου, η όλη δε περιοχή ήτο αποκλεισμένη δια συρματοπλεγμάτων. Προσηγγίσαμεν το συρματόπλεγμα και ο Δράκος απέκοψε δια ψαλίδος μέρος τούτων, αμέσως δε όλοι ωρμήσαμεν εντός του κτιρίου. Οι φρουροί εξουδετερώθησαν, το δε τηλεφωνικόν σύρμα απεκόπη. Ετοποθετήσαμεν δυναμίτιδα εις διάφορα μέρη του σταθμού, περιεχύσαμεν βενζίνην εις τα μηχανήματα και ακολούθως εθέσαμεν πυρ. Αι προκληθείσαι ζημίαι ήσαν σημαντικοί».

Την 1η Απριλίου 1955 κυκλοφόρησε και το πρώτο φυλλάδιο της ΕΟΚΑ, που συνέταξε ο Αρχηγός Διγενής. Ήταν μια προκήρυξη, με την οποία ενημέρωνε τον Κυπριακό λαό για το σκοπό του Αγώνα και ταυτόχρονα τον καλούσε να συμπράξει, για να ελευθερωθεί η Κύπρος. 
Έλεγε το φυλλάδιο:

«Με την βοήθειαν του Θεού, με πίστιν εις τον τίμιον αγώνα μας, με την συμπαράστασιν ολοκλήρου του Ελληνισμού και με την Βοήθειαν των Κυπρίων, αναλαμβάνομεν τον αγώνα δια την αποτίναξιν του Αγγλικού ζυγού, με σύνθημα εκείνο το οποίον μας κατέλιπαν οι προγονοί μας ως ιεράν παρακαταθήκην: "Η τάν ή επί τας". 

Αδελφοί Κύπριοι, από τα Βάθη των αιώνων μας ατενίζουν όλοι εκείνοι οι οποίοι ελάμπρυναν την Ελληνικήν Ιστορίαν, δια να διατηρήσουν την ελευθερίαν των: οι Μαραθωνομάχοι, οι Σαλαμινομάχοι, οι Τριακόσιοι του Λεωνίδα και οι νεώτεροι του Αλβανικού έπους. Μας ατενίζουν οι αγωνισταί του 1821, οι οποίοι και μας εδίδαξαν ότι η απελευθέρωσις από τον ζυγόν δυνάστου αποκτάται πάντοτε με το αίμα. Μας ατενίζει ακόμη σύμπας ο Ελληνισμός, ο οποίος και μας παρακολουθεί με αγωνίαν, αλλά και με εθνικήν υπερηφάνειαν. 

Ας απαντήσωμεν με έργα, ότι θα γίνωμεν "πολλώ κάρρονες" τούτων. Είναι καιρός να δείξωμεν εις τον κόσμον, ότι εάν η διεθνής διπλωματία είναι άδικος και εν πολλοίς άνανδρος, η Κυπριακή ψυχή είναι γενναία. Εάν οι δυνάσται μας δεν θέλουν να αποδώσουν την λευτεριά μας, μπορούμε να την διεκδικήσωμεν με τα ίδια μας τα χέρια και με το αίμα μας. 

Ας δείξωμεν εις τον κόσμον ακόμη μίαν φοράν ότι και του "σημερινού Έλληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει". Ο αγών θα είναι σκληρός. Ο δυνάστης διαθέτει τα μέσα και τον αριθμόν. Ημείς διαθέτομεν την ψυχήν, έχομεν και το δίκαιον με το μέρος μας.
Διεθνείς διπλωμάται, ατενίσατε το έργον σας. Είναι αίσχος εν εικοστώ αιώνι, οι λαοί να χύνουν το αίμα των δια να αποκτήσουν την λευτεριά των, το θείον αυτό δώρον, για το οποίον και εμείς επολεμήσαμεν παρά το πλευρόν των λαών σας, και για το οποίον σεις τουλάχιστον διατείνεσθε ότι επολεμήσατε εναντίον του ναζισμού και του φασισμού. Έλληνες, όπου και αν ευρίσκεσθε, ακούσατε την φωνήν μας:Εμπρός, όλοι μαζί για την λευτεριά της Κύπρου μας, 

Ε.Ο.Κ.Α. Ο Αρχηγός Διγενής»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου