Ενδιαφέρουσες σχολικές αναμνήσεις

του Χαράλαμπου Κίτσιου

συνταξιούχου Ελληνοδιδασκάλου

Τώρα το χειμώνα, όταν κάθομαι χωρίς γράψιμο, δίπλα  στο αναμμένο τζάκι, στα ενενήντα μου, αναπολώ τα μαθητικά μου χρόνια. Η σκέψη μου φτερουγίζει πολλά χρόνια πίσω, στην Πωγωνιανή. Χίλιες δυο αναμνήσεις περνούν σαν σε κινηματογραφική ταινία, από μια εξάχρονη κοινή ζωή.

Δεν έφταναν οι αναμνήσεις, να και  το βιβλίο του αγαπητού Κωνσταντίνου Χρ. Κωστούλα «Το θέατρο στο Πωγώνι», σύγχρονο και το περιοδικό «Γυμνάσιον εν Βοστίνη», που μου έφερε ο  άλλος αγαπητός φίλος Νίκος Θ. Υφαντής, το οποίο δημοσίευε κι ένα δικό μου άρθρο αναμνήσεων.

Τα ξεφυλλίζω, τα διαβάζω, χαίρομαι και συγκινούμαι, τα μάτια μου  βουρκώνουν.

Θα επικεντρωθώ στις αναμνήσεις από τρεις Γοραντζινούς συμμαθητές κι εγώ τέσσερις, αδερφικούς φίλους, που τώρα δεν βρίσκονται στας αιωνίους μονάς. Είναι ο Βασίλης Τάλλιος, ο Γιάννης Σούκουρας και ο Κώστας Λέκκας.

Η ζωή μας στα έξι χρόνια ήταν κάτι το ζηλευτό. Ήμασταν αχώριστοι. Μαζί μελετούσαμε, μαζί τρώγαμε στο εστιατόριο, μαζί περνούσαμε τις τελευταίες ώρες, μαζί περίπατο, μαζί τις ακδρομές. Μια εντυπωσιακή τετράδα.

Τα τρία αυτά παιδιά δεν καπνίζανε, κι εγώ το ίδιο, μας ένωσε και  αυτό το χάρισμα.

Ο Βασίλης γρήγορα έδειξε το καλλιτεχνικό ταλέντο: άριστος στην ιχνογραφία, ζωγράφιζε  όμως και σε τζάμι και κοντραπλακέ  ωραία τοπία.

Όταν κάποια χρονιά το γυμνάσιό μας οργάνωσε μια θεατρική παράσταση με τη «Γλόλφω» και μια κωμωδία, ο Βασίλης κι εγώ βοηθός του, προετοιμάσαμε όλα τα απαραίτητα σκηνικά.

Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο του Κωστούλα, σταματώ στη σελίδα 93 «ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ», ψάχνω για την παράστασή μας, μα δεν τη βρίσκω, στη φωτογραφία όμως, σελίδα 106, υπάρχει και ο Βασίλης Τάλλιος, που θα πει ότι έκανε σκηνικά και σε άλλες θεατρικές παραστάσεις.

Όταν κάποτε εγώ, σαν πιο εύπορος  οικονομικά, αγόρασα μια φωτογραφική μηχανή ΚΟDAK, οι δύο με το Βασίλη εγκαταστήσαμε σκοτεινό θάλαμο, πλέναμε το φίλμ και εκτυπώναμε και τις φωτογραφίες, που βγάζαμε σε γιορτές, εκδρομές, γυμναστικές επιδείξεις, παρέες και αλλού. Πουλούσαμε τις φωτογραφίες και βγάζαμε τα έξοδα.

Η φιλία μας ήταν πολύ στενή, μέχρι και τα εφηβικά μας φλερτ τα είχαμε κοινά, καθώς και τα ραντεβού μας. Τον Οκτώβριο του 1942 πήραμε τα απολυτήρια και σκορπιστήκαμε, σαν «τα σαράντα παιδιά του λαγού», παίρνοντας ο καθένας το δρόμο για το χωριό του.

Πολλοί πήραν μέρος το αντιφασιστικό κίνημα. Μετά το 1945 οι περισσότεροι διορίστηκαν δάσκαλοι.

Κατά καλή τύχη ο Βασίλης διορίστηκε στο Δέλβινο. Έτσι ανταμώναμε τακτικά και τα λέγαμε. Ο Γιάννης και ο Κώτσιος αναδείχτηκαν καλοί μαθηματικοί και έγιναν διευθυντές, ο Γιάννης Σούκουρας στη Δερβιτσιάνη κι ο Κώτσιος Λέκκας στα Σωφράτικα, ανεβάζοντας πολύ ψηλά ποιοτικά τα σχολεία.

Κάποιο καλοκαίρι το Τμήμα Παιδείας οργάνωσε μια πολιτιστική ταξιαρχία  από 30 άτομα, υπεύθυνος ο δάσκαλος Θωμάς Σταθάς, μεταξύ των άλλων  είχε θεατρική παράσταση. Ο Βασίλης κι εγώ προετοιμάσαμε όλα τα σκηνικά. Περιοδεύσαμε σε όλα τα μεγάλα κέντρα της επαρχίας.

Όταν ο Βασίλης μετατέθηκε στην Αυλώνα, καθηγητής καλλιτεχνικών  στη μέση σχολή αλληλογραφούσαμε και μαθαίναμε για καλλιτεχνικές  εκθέσεις ζωγραφιάς.

Ο χωρισμός μας ήταν μοιραίος. Ερχόμενος μαζί με τη γυναίκα του για το Αργυρόκαστρο, γίνεται σύγκρουση αυτοκινήτων, οπότε ο Βασίλης σκοτώνεται, η γυναίκα του τραυματίζεται, η αδερφή του πεθαίνει. Την ίδια μέρα γίνεται διπλή κηδεία στη Γοραντζή. Χάθηκε πρόωρα ένας καλλιτέχνης με μέλλον.